Het klimaat verandert en daarmee worden de uitdagingen voor de verschillende sectoren steeds urgenter. In de landbouwsector zorgen extreme weersomstandigheden voor aanzienlijke schade aan gewassen, waardoor boeren voor grote uitdagingen staan. Maar wat als we deze uitdagingen zien als kansen voor innovatie?
De Smart Innovation Factory (SIF) begeleidt bedrijven en organisaties bij het benutten van sensordata om een betere en meer duurzame wereld te creëren. In het kader van het brede weersverzekeringstraject ging SIF in samenwerking met KBC en VITO op zoek naar manieren om lokale weersomstandigheden beter te capteren en toverden ze het Hombeeks Plateau om tot een laboratorium door er twintig meetstations op te zetten. Hun opzet? In kaart brengen wat fijnmazige metingen kunnen betekenen voor de mensen op het veld én in de verzekeringskantoren, en onderzoeken of deze aanpak ook op grotere schaal reproduceerbaar is.
In 2021 veroorzaakte een waterbom aanzienlijke schade op het Hombeeks Plateau. Hoewel groenten enige mate van droogteresistentie hebben, zijn ze zeer kwetsbaar voor overvloedige regenval. In sommige gevallen stonden de velden dagenlang onder water, wat leidde tot een volledig verlies van opbrengsten.
De voorzitter van de landbouwraad in Mechelen kreeg toen te maken met omvangrijke schade aan zijn gewassen. Gelukkig had hij een brede weersverzekering afgesloten bij KBC, die schade door hevige regenval dekt. KBC baseerde zich voor het vaststellen van de schade echter op het dichtstbijzijnde watermeetstation, en dat stond in Sint-Katelijne-Waver – in vogelvlucht zo’n 17 km verderop. Op het Hombeeks Plateau was voldoende water gevallen om onder de voorwaarden van de verzekeraar te vallen, maar aan het meetstation was dat niet het geval.
De verzekeraar stelde zich flexibel op. Na enkele gesprekken en een onderzoek ter plaatse werd de schade aan zijn gewassen erkend, maar de erkenningsprocedure was door het verschil in regenval wel een stuk omslachtiger. Om deze inconsistenties in de toekomst aan te pakken en af te stappen van manueel interpretatie- en rekenwerk, is het idee ontstaan om met lokale fijnmazige meetstations te werken die de grote weersverschillen beter vastleggen. Deze aanpak zou niet alleen een eerlijkere vergoeding voor landbouwers betekenen, maar benadrukt ook het belang van precieze data voor de verzekeringsmarkt.
De Smart Innovation Factory (SIF) leverde een nieuw dataportaal op dat een helder overzicht biedt van alle verzamelde data.
De gegevens die SIF verzamelt via de fijnmazige metingen zijn enorm gedetailleerd. Dankzij een handige app kunnen de landbouwers nu per veld bekijken hoe warm het er is en hoeveel neerslag er de voorbije uren, dagen of zelfs maanden gevallen is. Daarnaast is het ook mogelijk om de huidige weerssituatie te vergelijken met die van de voorbije jaren. De gecumuleerde neerslag kan zo eenvoudig vergeleken worden met de grenswaarden van de brede weersverzekering van KBC, zodat het in één oogopslag duidelijk is of er al dan niet sprake is van extreme weersomstandigheden.
De dataverzameling verliep vlot, maar de metingen van de kleinschalige weerstations leken af te wijken van de gegevens van de gevestigde KMI-stations. Dat is op zich logisch, aangezien het project tenslotte ontstaan was vanuit een discrepantie tussen de grote meetstations en lokale observaties. Het zorgde er echter voor dat KBC de fijnmazige data moeilijk kon verifiëren, waardoor het voor hen niet mogelijk leek om deze data te gebruiken voor de brede weersverzekering.
Desalniettemin was de verzekering niet de enige toepassing van deze sensordata. De lokale landbouwers maken vandaag zelf ook gebruik van de meetstations. Weersvoorspellingen spelen immers een cruciale rol in hun dagelijkse werkzaamheden. Velen gebruikten al eenvoudige pluviometers, maar dankzij de fijnmazige meetstations kunnen ze nu in real-time de lokale weersomstandigheden opvolgen. Dankzij de investeringen van Stad Mechelen kunnen geïnteresseerden een maandelijks rapport opvragen met gedetailleerde weergegevens afkomstig van de weerstations. Dit maakt de data niet alleen toegankelijk voor de landbouwers, maar voor alle Mechelaars. Hoewel enkele van deze initiatieven nog in de ontwikkelingsfase zitten, onderstrepen ze de ambitie en het streven naar transparantie en samenwerking in de regio.
“Het enthousiasme waarmee de landbouwers op het Hombeeks Plateau de meetstations onthaald hebben, is groot. Sommigen hebben speciaal een smartphone aangeschaft om via de app de neerslag op hun velden – en die van hun buren – nauwlettend in het oog te houden.”
Projectteam Water voor Landbouw bij Stad Mechelen
Smart Innovation Factory is meer dan een data-organisatie. Het is een drijvende kracht voor innovatie in het Rivierenland en daarbuiten. De samenwerking tussen SIF, Stad Mechelen, VITO, KBC en lokale boeren toont de kracht van gezamenlijke inspanningen om positieve verandering te realiseren.
Het traject van de brede weersverzekering van Smart Innovation Factory (SIF) is een inspirerend voorbeeld van hoe digitale transformatie de landbouwsector kan vernieuwen.
Benieuwd hoe het weerrapport eruit ziet? Bekijk het hier: https://weerrapport.sensr.ai
Wens je ook een maatschappelijke uitdaging met sensordata aan te pakken? Contacteer ons voor een oplossing op maat.
